Kort verzuim: hoe ga je er als organisatie mee om?

Wist je dat kort verzuim verantwoordelijk is voor gemiddeld 15% van alle verzuimkosten in Nederland? Eén verzuimdag kost een werkgever gemiddeld € 250 per medewerker. Maar wat is kort verzuim precies? Wat zijn de oorzaken en hoe kun je als werkgever of HR-professional er effectief mee omgaan? In dit blog delen we inzichten uit de literatuur en praktische tips voor organisaties die willen bouwen aan een duurzaam en gezond werkklimaat.

Wat is kort verzuim?

Kort verzuim betekent dat een werknemer zich voor een korte periode (maximaal zeven dagen) ziek meldt. Dat klinkt misschien onschuldig, maar de kosten en impact kunnen flink oplopen – vooral als het vaker voorkomt of meerdere medewerkers tegelijk uitvallen.

Verschillende soorten verzuim

Om verzuim goed aan te pakken, is het belangrijk om onderscheid te maken tussen verschillende vormen:

• Wit verzuim: duidelijk medisch vastgesteld door een arts.
• Zwart verzuim: iemand meldt zich ziek zonder medische reden.
• Grijs verzuim: klachten zonder duidelijke medische oorzaak – er is mogelijk wél arbeidspotentieel.
• Werkgerelateerd verzuim: door werkdruk, conflicten of onveilige situaties.
• Niet-werkgerelateerd verzuim: door privé omstandigheden, ziekte of ongelukken buiten het werk.

Verzuimmodellen: drie visies op ziekteverzuim

Afhankelijk van de visie van je organisatie kun je verschillende modellen inzetten:

• Medisch model
  Focus ligt op de diagnose van de arts. De organisatie is minder betrokken in het herstelproces.
• Belasting-belastbaarheidsmodel
  Kijk naar wat iemand wél kan. Denk aan aangepaste taken of werktijden. De organisatie en medewerkers zoeken samen naar oplossingen.
• Gedragsmodel
  Verzuim is deels een keuze. De medewerker vraagt verzuimverlof aan in plaats van zich ziek te melden. Dit vraagt wel om sterke communicatieve vaardigheden van leidinggevenden.

Sommige organisaties combineren deze modellen, afhankelijk van de situatie.

Wat zegt de wetenschap?

Modellen als de Piramide van Maslow en het Job Demands-Resources (JD-R) model geven inzicht in hoe werkdruk en motivatie het welzijn beïnvloeden. Wanneer de werkdruk (taakeisen) te hoog is en energiebronnen (zoals steun of autonomie) ontbreken, stijgt het risico op stress en uiteindelijk op verzuim.

Dit benadrukt hoe belangrijk het is om niet alleen naar ziekmeldingen te kijken, maar ook naar de achterliggende oorzaken zoals werkplezier, werksfeer en persoonlijke uitdagingen.

Verzuimbeleid: verplicht én waardevol

Elke werkgever is wettelijk verplicht om een verzuimbeleid te voeren (Arbobesluit art. 2.9). Maar het is meer dan een verplichting – het is een kans om actief te sturen op gezondheid, motivatie en inzetbaarheid. Een goed verzuimbeleid bevat onder andere:

• Preventie en duurzame inzetbaarheid
• Heldere ziekmeldprocedures
• Training voor leidinggevenden
• Verzuimanalyse op basis van data
• Goede re-integratiebegeleiding

Oorzaken en oplossingen voor kort verzuim

De oorzaken van kort verzuim zijn vaak breder dan alleen fysieke klachten. Denk aan:

• Werkdruk of stress
• Slechte communicatie of conflicten
• Ontevredenheid over salaris of taken
• Onbalans tussen werk en privé

Wat kun je als werkgever doen?

• Voer open gesprekken met medewerkers over hun werkplezier en gezondheid.
• Zorg voor duidelijke afspraken over ziekmeldingen en alternatieve verlofvormen.
• Train leidinggevenden in het voeren van verzuimgesprekken.
• Verhoog de drempel door persoonlijk contact bij ziekmeldingen.
• Voer wachtdagen in om onnodig verzuim te beperken (mits goed doorgesproken met personeel en vakbonden).

Conclusie

Kort verzuim is nooit helemaal te voorkomen, maar met de juiste aanpak kun je de impact wél sterk beperken. Door in te zetten op preventie, bewustwording, goede communicatie én een duidelijke visie, bouw je aan een gezonde werkcultuur. En dat is precies waar succesvolle organisaties het verschil maken. Wil jij meer weten over ons verzuimbeleid of tips om deze in te richten? Neem gerust contact met ons op!